To 1877 ιππεύων στο Chao Canyon ο φωτογράφος William Jackson αντίκρυσε όρθια ερείπια θαυμασίων κτιρίων, κατάλοιπα ενός πολιτισμού που είχε εξαφανιστεί πολλά χρόνια πριν. Σε παλαιότερη επίσκεψή του δυτικά στο Colorado ο διάσημος σκηνοθέτης της «Παλιάς Δύσης» πληροφορήθηκε ότι εργάτες ορυχείων ανεκάλυψαν πέτρινες κατοικίες συμπυγμένες σε λόφους πάνω από τον ποταμό Manco. Σκαρφάλωσε με φίλο του – οι πρώτοι λευκοί που εισέδυσαν στις ανθρώπινες αετοφωλιές – και τράβηξε τις πρώτες πανοραματικές φωτογραφίες των διασήμων οικιών των λόφων του Mesa Verde. Μετέβη στο Hovenween σε απομακρυσμένα ερείπια λίθινων πύργων, που διασκελίζουν την γραμμή Γιούτα – Κολοράντο. Επισκέφθηκε το Chelly Canyon στην Αριζόνα. Τέλος έφθασε στα σπίτια των απογόνων των μυστηριωδών αρχαίων κατοίκων των ερειπίων.
Στις περιοδείες του ο Jackson διέσχισε την καρδιά της χώρας των Ανασάζι. Η περιοχή τους, μεγαλύτερη της Καλιφόρνιας, εξετείνετο ανατολικά του Ρίο Γκράντε, δυτικά στη Νεβάδα και βόρεια από το κεντρικό Νέο Μεξικό και την Αριζόνα στο Κολοράντο και τη Γιούτα.
Αξιοθαύμαστοι οικοδόμοι, ανήγειραν κατοικίες πολλαπλών οικογενειών κατοικίες που μέχρι το 1870 παρεμειναν απαράμιλλες σε μέγεθος. Πιο συγκεκριμένα, οι Ανασάζι έχτισαν θέατρα, ακροπόλεις, φρούρια, δρόμους πολλών χιλιομέτρων, γαιοθερμικές κατοικίες, ναούς, πενταόροφα κτήρια 2000 δωματίων, λαβυρίνθους. Για να ζουν από τη γεωργία, επινόησαν ιδιοφυείς ανακαλύψεις ελέγχου των υδάτων, που διέτρεφαν μεγαλύτερους πληθυσμούς εκείνων, που κατοικούν στις ίδιες περιοχές σήμερα.
Άγγλοι επιστήμονες απέδειξαν ότι οι 200.000 ξύλινοι δοκοί που χρησιμοποιήθηκαν σε πολλές κατασκευές, είχαν μεταφερθεί από τα βουνά San Mateo και Chuska. Μέρη που απέχουν τουλάχιστον 100χλμ από την περιοχή που ζούσαν.
Πώς άραγε τα μετέφεραν αν όχι με την χρήση έστω μίας στοιχειώδους τεχνολογίας; (να σημειωθεί πως η συμβατική ιστορία αναφέρει πως οι Ανασάζι δεν διέθεταν ούτε άλογα, ούτε κάρα)
.
Και ξαφνικά εγκατέλειψαν όλα όσα είχαν οικοδομήσει, αφήνοντας πίσω τους ένα μεγάλο αίνιγμα να βασανίζει τους αρχαιολόγους.
Τα ίχνη και τα κατάλοιπα των έργων τους προκαλούν την απορία και αποτελούν άλυτο αίνιγμα για τους ερευνητές.
Η λέξη "ΑΝΑΣΑΖΙ" σημαίνει στην γλώσσα των Ναβάχο "ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΚΕΙΝΟΙ" .Σήμερα οι Χόπι είναι οι κάτοικοι των περιοχών των «Ανασάζι» που εθνικά και πολιτιστικά διαφέρουν από τους άλλους ινδιάνους γείτονές τους. Οι Ανασάζι έχτισαν ακροπόλεις και φρούρια όμοια με εκείνα των Μυκηναίων , κατασκεύασαν δρόμους , αμφιθέατρα και αρδευτικά έργα. Έκαναν ηλιακές παρατηρήσεις και κατασκεύαζαν πήλινα αγγεία και σκεύη παραμφερή πρός εκείνα της Ελληνικής γεωμετρικής περιόδου.
Τα σύμβολα και σχέδια των Ανασάζι που είναι σκαλισμένα πάνω σε πέτρες , τα κεραμικά σχέδια και ιδιαίτερα οι μύθοι που διασώζουν οι Χόπι , φωτίζουν αυτά που για τους «ειδικούς» φαντάζουν σαν "άλυτα μυστήρια". Πιθάρι Κρητικής προέλευσης που βρέθηκε στο Μπίμινι διμιουργεί ένα αναπάντεχο δήθεν «αίνιγμα». Χάλκινοι διπλοί Κρητικοί πελέκεις βρέθηκαν στο Ουισκόνσιν και το Οχάϊο των ΗΠΑ. (Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά;)
Επιστρέφοντας στους Ανασάζι, συναντάμε τα γνωστά Ελληνικά σύμβολα ( σπειροειδής κυματοειδής κύκλος , μαίανδρος οφιοειδής , μέδουσα κλπ) , τα οποία βρίσκουμε παντού στην Εσπερία (Εσπερία = η χώρα που βρίσκεται εκεί που δύει ο ήλιος ).
Οι μυθοι των Χόπι είναι γεμάτοι ομοιότητες με τους αρχαιοελληνικούς μύθους.
Είναι κάποιοι ερευνητές, όπως ο Gary David από το «The Orion Zone» και διάφοροι άλλοι αρχαιολόγοι, που υποστηρίζουν ότι η γεωγραφική θέση των Kivas (τα τμήματα που λειτουργουν ως χώροι λατρείας), τα παράθυρα και ο σχεδιασμός στις κατασκευές των Anasazi αντικατοπτρίζουν τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων που αντιπροσωπεύουν τον αστερισμό του Ωρίωνα. Το περίβλημα παρακολουθεί τις θέσεις του ήλιου κάτι σαν ένα ουράνιο ημερολόγιο της αρχιτεκτονικής. Είναι πολύ πιθανό οι άνθρωποι Anasazi να παρατήρησαν το σουπερνόβα που διαμόρφωσε το Νεφέλωμα του Καρκίνου.
Οι Anasazi έπρεπε να φύγουν. Το Canyon Chacon καλύπτεται από σκόνη και μια ολοκληρωτική ξηρασία επικρατεί. Η ανάγνωση των δακτυλίων στα δέντρα φανερώνουν τη δραματική μείωση των βροχοπτώσεων από το έτος 1130. Το δυσμενές κλίμα, η απώλεια της δομής της ιεραρχίας κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι είναι η αιτία που εκτροχιάστηκε η ισορροπία με τη φύση και θεωρούν επιτακτική την ανάγκη να φύγουν από τον τόπο τους.
Επόμενη στάση τους το Μεξικό των Αζτέκων. Αρχίζουν να ξαναχτίζουν, ωστόσο η φύση των δέντρων και η χλωρίδα γενικότερα δεν ήταν αρκετή για να στερεοποιήσει τις ρίζες τους σε αυτή την περιοχή.
Οι δυσκολίες υπαρκτές και στο Mesa Verde, στο Νότιο Κολοράντο. Εύφορο έδαφος, αλλά η ιδιαιτερότητες και η δύσκολη πρόσβαση τους αναγκάζει σε μια συμπίεση των σπιτιών και των Kivas τόσο σε σχέση με το Canyon Chaco, όσο και με τους Αζτέκους.
Ο τελικός προορισμός είναι στο δάσος της Γιούτα, εκεί θα βρεθούν τα απομεινάρια αυτής της κοινότητας καταγραμμένα πάνω σε πετρογλυφικά καθώς σκαλίζανε τους βράχους για να διηγηθούν τους μύθους και τα γεγονότα τους.
Τα ίχνη των Anasazi σταματάνε σε αυτή τη θέση. Οι Hopi εξακολουθούν να διατηρούν επαφή με την εποχή των προγόνων τους συνεχίζοντας κάποια από τα έθιμά τους.
Η ύπαρξή τους αποτελεί ως σήμερα έναν «γόρδιο δεσμό» για την συμβατική ιστορία. Ένα είναι σίγουρο: Ότι διέφεραν κατά πολύ από τους υπολοίπους Ινδιάνους
